Cmentarz Tanowo, ul. Lipowa
Pozostałości ewangelickiego cmentarza przy ul. Lipowej w Tanowie, położonego na skraju przylegającego od strony zachodniej do miejscowości, kompleksu leśnego.
Fotografie i mapy z lokalizacją
Lokalizacja: obręb Tanowo, działka 182
Rodzaj ewidencji lub forma ochrony: wojewódzka ewidencja
Cmentarz zlokalizowany był w Tanowie (Falkenwalde), obecnej ulicy Lipowej. Brak jednoznacznych informacji o czasie jego założenia, jednakże biorąc pod uwagę jego duże rozmiary (nieco ponad 1ha) oraz fakt, że był to drugi cmentarz w tej miejscowości, prawdopodobnie był to koniec XVIII wieku – czas największego rozwoju miejscowości. Miejscowość Falkenwalde jeszcze w okresie przedwojennym, była dynamicznie rozwijającą się wsią. W latach 20-tych XX w. miała około 700 mieszkańców, a tuż przed wojną (1939) osiągnęła niemal 1000.
Po wojnie cmentarz uległ całkowitej dewastacji.
Obiekt został objęty ochroną przez włączenie przez Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do wojewódzkiej ewidencji zabytków, w związku z czym, włączony został również do gminnej ewidencji zabytków. Formalnym potwierdzeniem tego faktu jest Zarządzenie Nr 145/2018 Burmistrza Polic z dnia 26 czerwca 2018r.
Właścicielem terenu w grudniu 1993 r. stała się, wskutek komunalizacji, gmina Police.
W celu przeprowadzenia działań porządkowych i konserwatorskich, w listopadzie 2022 r. wykonano inwentaryzację drzew na zakładanym obszarze byłego cmentarza, a następnie prace pielęgnacyjno-porządkowe w okresie w styczniu 2023 r.
Na podstawie zawartego w kwietniu 2022 Porozumienia ze Stowarzyszeniem „DENKMAL POMORZE”, w okresie 8.01-12.02.2023 r. zostały przeprowadzone badania sondażowe w celu odnalezienia pozostałości obiektów cmentarnych. Prowadzono je przy pomocy prętów stalowych do głębokości do 40 cm od obecnej powierzchni gruntu. Z uwagi na ryzyko przeniesienia patogenów, zarodników grzybów i tym podobnych zastosowano dezynfekcję prętów środkiem grzybobójczym i bakteriobójczym.
Odnalezione elementy płyt nagrobnych po oczyszczeniu z zabrudzeń i porostów pozostawiono miejscu odnalezienia. Tam gdzie było to możliwe podjęto próby zestawienia potłuczonych elementów płyt w celu odtworzenia pierwotnego kształtu.
Dla każdego odnalezionego elementu sporządzono dokumentację fotograficzną oraz naniesiono miejsce znalezienia na mapę.
Planowane działania i sposób ich osiągnięcia
Planuje się dokonanie klasyfikacji odnalezionych elementów nagrobnych, ze względu na możliwość ich ekspozycji na terenie byłego cmentarza. Pozostałe elementy byłyby przeniesione i zakopane w jednym miejscu, zaś dokumentacja ich dotycząca, opublikowana w Internetowym serwisie gminnym związanym z zabytkami. Rozważa się możliwość skierowania propozycji do Stowarzyszenie „SKARB” prowadzącego lokalne muzeum historyczne o możliwości przejęcia wybranych elementów jako eksponatów, jako zalążku muzeum historycznego. Elementy sklasyfikowane jako do ekspozycji. były by ustawione w niewielkim lapidarium.
Znalezione elementy nagrobne
